Khởi đầu của Tết Nguyên Đán Trung Quốc là một cuộc chiến chống lại con niên (年 - nián). Trong dịp đầu năm, con niên thường đến để bắt gia súc bắt trẻ nhỏ, phá hoại mùa màng. Để không bị quấy rối, dân làng sẽ đặt thức ăn trước cửa nhà vào dịp đầu năm. Mọi người tin rằng sau khi ăn no nó sẽ không tấn công dân làng nữa. Một lần, dân làng bắt gặp thấy con niên rất sợ một em bé mặc bộ đồ đỏ. Họ biết con niên sợ màu đỏ. Do đó, sau này, vào dịp đầu năm mới, dân làng đều treo đèn lồng đỏ, dán giấy đỏ trên cửa sổ, cửa ra vào. Mọi người cũng dùng pháo hoa để làm cho con niên khiếp sợ. Từ đó, con niên không bao giờ tới làng nữa.
Tranh vẽ con niên trong truyền thuyết Trung Quốc
Tết được tính từ ngày đầu tiên của tháng âm lịch đầu tiên - ngày Chính (Chánh Nguyệt-正月-Zhēng Yuè) đánh dấu sự kết thúc của một mùa đông và cũng là khởi đầu cho một mùa xuân mới và kết thúc vào ngày tổ chức lễ hội đèn lồng tức rằm tháng giêng (Tết Nguyên tiêu). Đêm giao thừa của người Trung Quốc, là ngày dành cho sum họp gia đình, được gọi là đêm Trừ Tịch.
Vào ngày Tết Cổ Truyền người dân Trung Quốc thường tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa như chuẩn bị các món ăn truyền thống và các hoạt động vui chơi giải trí chào đón năm mới.
Dọn dẹp nhà cửa
Trước những ngày tết đến người Trung Quốc sẽ dọn dẹp nhà cửa, lau chùi bụi bặm trong nhà với mong muốn sẽ loại bỏ đi những điều không hay của năm cũ để chuẩn bị đón một năm mới với nhiều điều tốt lành hơn.
Dán câu đối đỏ, treo đèn lồng, chữ phúc ngược trước cửa
Sau khi lau dọn nhà cửa, mỗi gia đình sẽ treo câu đối đỏ và treo đèn lồng trước cửa với quan niệm những câu đối đỏ mang ý nghĩa chúc tụng sẽ đem đến may mắn, niềm vui cho gia đình.
Bên cạnh đó nhiều gia đình sẽ dán chữ phúc ngược trước cửa sổ hay trên tường, ngoài ra còn treo đèn lồng trang trí giúp tăng thêm màu sắc ngày tết với ý nghĩa thắp lên những điều may mắn, thể hiện sự tỏa sáng.
Người Trung Quốc quan niệm rằng tiếng pháo hoa có thể xua tan tà khí, đuổi ma quỷ. Vào thời khắc giao thừa 12h đêm, người Trung Quốc sẽ đốt pháo hoa, thể hiện một năm mới phồn vinh, thịnh vượng, vừa có thể xua đi những điều không may mắn của năm cũ.
Mừng tuổi bằng phong bao đỏ
Vào dịp lễ tết, người lớn sẽ tặng những phong bao màu đỏ có tiền mừng tuổi cho trẻ nhỏ (bao lì xì). Phong bao đỏ với niềm tin đem lại sức khoẻ, may mắn cho người nhận... Ngày nay, người trẻ cũng sẽ tặng những phong bao đỏ cho ông bà, bố mẹ, để thay lời chúc sức khỏe và bình an.
Thăm nhà người thân, bạn bè
Trong dịp đầu năm mới, người Trung Quốc thường tới thăm nhà nhau và trao nhau những lời chúc sức khoẻ, phong bao đỏ và cùng nhau dùng bữa cơm thân mật.
>>> Những câu chúc tết tiếng Trung ý nghĩa nhất
Tham gia hội hoa đăng
Chắc hẳn xem phim cổ trang Trung Quốc nhiều bạn cũng biết đôi chút về lễ hội hoa đăng. Lễ hội đèn lồng (hội hoa đăng) chính là vào ngày Tết nguyên tiêu 15/1 âm lịch - ngày cuối cùng của mùa hội xuân. Vào thời cổ đại, những chiếc đèn lồng này sẽ được làm bằng giấy hoặc lụa sau đó đặt nến bên trong. Cho tới nay, đèn lồng được tạo lên với nhiều chất liệu phong phú hơn, nhưng những phong tục tết cổ truyền như ngắm đèn lồng, xem đua thuyền,ăn bánh trôi trong ngày tết vẫn được người Trung Quốc giữ cho tới bây giờ.
Nếu như ở Việt Nam, Bánh Chưng là món ăn truyền thống của dân tộc vào dịp Tết thì ở Trung Quốc sủi cảo là món ăn không thể thiếu trong ngày này. Người Trung Quốc quan niệm rằng chữ bánh sủi cảo có bộ “giao” mang ý nghĩa thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới.
Sủi cảo món ăn không thể thiếu dịp tết của người Trung Quốc
Vào chiều tối đêm 30 Tết, người dân ở Trung Quốc sẽ cùng nhau làm món sủi cảo và hoàn thành chúng trước khi giao thừa đến, Sau đó cả gia đình sẽ quây quần cùng nhau thưởng thức bữa cơm đêm giao thừa.
Bánh tổ
>>> Xem thêm : Ẩm thực Trung Quốc vào mùa đông
Ngoài sủi cảo còn có các món ăn khác phổ biến như bánh tổ (Nian Gao) được làm từ gạo nếp ngon nhất cùng với đường và một chút gừng tươi với mong ước các thành viên trong gia đình lúc nào cũng luôn kết dính, gắn bó với nhau bền vững. Ngoài ra còn mang ý nghĩa chỉ sự thịnh vượng, tiến bộ, luôn đi lên đó là mong ước của mọi người trong năm mới.
Hoành thánh
Hoành thánh cũng là món ăn truyền thống được sử dụng trong các ngày lễ lớn của người Trung Quốc, ăn bánh hoành thánh trong năm mới sẽ có ý nghĩa là “đầu tiên” với ý nghĩa mọi thứ đều bắt đầu từ những cái đầu tiên những cái mới mẻ trong năm mới.
Mỳ Trường Thọ món ăn mang đầy ý nghĩa ngày tết Trung Quốc
Nếu ai đã từng đón tết ở Trung Quốc thì không thể không biết đến món mì Trường Thọ, món ăn này được dùng trong năm mới với ý nghĩa mong muốn một sức khỏe dẻo dai để sống trường thọ.
Các món bánh truyền thống đều mang những ý nghĩa khác nhau với hy vọng gia đình sẽ gặp được nhiều may mắn, an khang thịnh vượng sức khỏe tràn đầy trong năm tới. Bữa cơm sum họp bên người thân và gia đình với mâm cơm truyền thống là nét đẹp không thể thiếu trong đêm giao thừa của người Trung Quốc.
Vào ngày mùng 1 tết người Trung Quốc sẽ không quét nhà, vứt rác mà sẽ để nguyên trạng nhà trong những ngày Tết bởi những ngày đầu năm mới nếu quét nhà sẽ giống như quét đi may mắn của năm mới, vứt rác là vứt đi của cải của năm mới đi.
Không giặt giũ và không gội đầu, tóc có phát âm giống “fā” trong “fācái” (nghĩa là “phát tài”) chính vì vậy họ cho rằng nếu gội đầu thì sẽ gột rửa hết tài lộc trong năm mới, không nên giặt quần áo vào ngày mùng 1 và mùng 2 vì đây là hai ngày kỷ niệm ngày sinh của Thần Nước.
Không nói tục chửi bậy, vay tiền, đòi tiền vào ngày đầu năm mới, như vậy sẽ bị coi là cả năm không may mắn. Không ăn cháo vào buổi sáng ngày đầu năm mới họ quan niệm chỉ có người nghèo mới ăn cháo.
Ngày đầu năm mới họ cũng không sát sinh và không ăn thịt, tuy nhiên cũng có những gia đình ăn thịt tùy theo quan điểm tôn giáo của từng gia đình.
Tết của người Trung Quốc có nhiều điểm giống cũng như có nhiều điểm khác so với tết của người Việt Nam. Ngày tết là khoảng thời gian sum họp gia đình, thể hiện sự đoàn kết và gắn bó. Nhân dịp năm mới 2022 đang đến rất gần, trung tâm tiếng Trung SOFL gửi lời chúc mừng năm mới tới bạn và gia đình một năm 2022 thật an khang thịnh vượng gặp nhiều may mắn trong công việc và học tập!